Et ve süt ürünleri alternatifleri, kovuşturma korkusu olmadan eyaletteki yaygın adlandırma teamüllerini kullanabilecek.
ABD Louisiana Orta Bölgesi Bölge Mahkemesi, hayvanların çıkarlarını korumayı amaçlayan bir organizasyon olan Animal Legal Defense Fund (ALDF) ve hayvansal ürün alternatiflerini teşvik eden bir kuruluş olan The Good Food Institute (TGFI) tarafından temsil edilen bir bitki bazlı gıda şirketi olan Tofurky’nin lehine Louisiana etiketlendirme yasasının uygulanmasını durduracak bir duruşmasız hüküm talebini onayladı. Mahkeme, Birinci Değişiklik gereğince, yasanın, ifade özgürlüğünü anayasaya aykırı olarak kısıtladığına hükmetti. 1 Ekim 2020 ‘de yürürlüğe giren bu yasa uyarınca, burger ve sosis gibi isimlendirmeler kullanan bitki bazlı et ürünlerine, her bir pazarlama tanıtımı için günlük 500 dolara kadar para cezası kesildi. Yasa gereğince, etiketlerinde “vegan”, “vejeteryan” veya “bitki bazlı” gibi açık niteleyiciler olsa dahi bitki bazlı et ürünlerinde bu terimlerin kullanılması yasaklandı.
7 Ekim 2020’de açılan davada, Louisiana yasasının, gerçeğe uygun olan ticari söylemi uygunsuz şekilde sansürlemek suretiyle Tofurky’nin Birinci Değişiklik’teki ifade özgürlüğü hakkını ihlal ettiği iddia edilmişti. Ayrıca davada, Tofurky’nin ürünlerinin hepsinin, ürünlerin bitki bazlı, et içermeyen, vejeteryan veya vegan olduğunu açıkça belirttiğine işaret edilerek mevcut etiketlerin tüketicileri yanılttığına dair bir kanıt bulunmadığına da dikkat çekildi. Gerçek şu ki, araştırmalar, bitki bazlı et ürünlerinin etiketlerinden “et” terminolojisinin kaldırılmasının, müşterilerde daha önce görülmeyen bir kafa karışıklığına sebep olabileceğini gösteriyor.
ABD gıda ve ilaç idaresi FDA, öteden beridir gıda üreticilerinin yaygın veya alışılagelmiş terimler kullanarak ürünlerinin doğasını ve içeriğini dürüstçe bildirmesini şart koşuyor. “Vejeteryan Burger” gibi bu tür sözcükler de bitki bazlı ürünlerin nasıl servis edilebileceği ve nasıl bir tadı olduğuna dair müşterileri doğru biçimde bilgilendiriyor. Ancak hayvancılık sektörü, bitki bazlı ürünleri müşteriler için daha az iştah açıcı hale getirmek için, “vejeteryan burger” yerine “vejeteryan disk” ve “vegan sosisli” yerine “vegan tüpler” gibi terimlerin kullanılmasının zorunlu hale getirilmesini önerdi.
Kanunu öneren Temsilciler Meclisi üyesi Francis Thomson, bu yasayı, belirli Louisiana hayvan üreticilerini, bitki bazlı et, parçalanmış yeşillikler ve “işlenmiş” veya “kültürlü” et olarak adlandırılan, hayvanları katletmeden, doğrudan hücrelerden yetiştirilen et ile artan rekabette kayırmak için tasarladığını itiraf etti.
ALDF icra direktörü Stephen Wells, “Louisiana’nın etiketlendirme yasası, katledilen veya hapsedilen hayvanlardan türetilmeyen, bu yollarla türetilen gıdaların insan sağlığı, hayvanlar ve çevre için teşkil ettiği riski taşımayan gıdalara yönelik artan talebin yarattığı rekabet sürecinde, hayvancılık endüstrisini kayırma amacı güden açık ve anayasaya aykırı bir girişimdi” dedi ve “Birinci Değişiklik uyarınca şirketler, ürünlerini, tüketicilerin tanıyacağı ve kendi değerleri ile uyumlu şekilde, dürüstçe pazarlama ve etiketleme yetkisine sahiptir” ifadelerini kullandı.
Tofurky ile süt ürünleri içermeyen kardeş marka Moocho’nun başkanı ve CEO’su Jamie Athos, “Bugünkü karar, tüm bitki bazlı endüstri için bir zafer niteliğindendir” dedi ve “Louisiana Mahkemesi, doğrudan, bu yasanın çıkarılma sebebi olan ikiyüzlü kaçamağı gördü ve Tofurky gibi şirketlerin Birinci Değişiklik’teki hakları ile Louisiana halkının seçtiği daha sağlıklı, daha sürdürülebilir gıdalara sınırsız erişim haklarını korumak için haklı olarak duruma müdahale etti. Bu yasa, bitki bazlı gıda satışlarının artmasını engellemek suretiyle hayvancılık sektörünün çıkarlarına haksız avantaj sağlamayı amaçlayan bariz bir girişimdi. Ayrıca bu karar, kurumsal özel çıkarlara değil; seçmenlerinin ihtiyaçlarına hizmet etmek için seçildiklerini unutabilecek diğer eyalet yasama organlarına yönelik bir uyarı da teşkil ediyor. Müşterilerin kafası karışık değil; onlar bilfiil ve bilinçli bir şekilde, gezegenimizin geleceği için daha iyi tercihler olduğu için bitki bazlı burgerleri, sosislileri ve peynirleri seçiyor. Anayasaya aykırı olan bu etiketlendirme sansürü yasasının ilga edilmesi için verdiğimiz mücadele uzun bir yolculuktu ama bugün, mesafe kaydettiğimize ve doğru yönde anlamlı adımlarla yürüdüğümüze işaret ediyor” açıklamasında bulundu.
Louisiana yasası, Arkansas, Missouri, Missisippi ve diğer eyaletlerde çıkarılan et etiketlendirme sansürü yasalarına benziyor. Bu yasaların büyük bir kısmı, Tofurky, ALDF ve TGFI tarafından yapılmış benzer yasal itirazlar ile karşılaşıyor. 2019’un aralık ayında bu organizasyonlar ve Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği, (ACLU) Arkansas yasasına itiraz etmişti ve mahkeme, yasanın Tofurky’nin ifade özgürlüğüne yönelik muhtemelen anayasaya aykırı bir kısıtlama getirdiğini tasdik ederek yasanın uygulanmasını durdurmuştu.
Kaynak: ALDF
Bu haber, Eylül İnan tarafından çevrilmiştir.
HDH ANL Lab 